Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; plgContentJw_sigpro has a deprecated constructor in /home/klient.dhosting.pl/ibmed/ptzp.org/plugins/content/jw_sigpro/jw_sigpro.php on line 19

Historia PZH

NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO - PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY: 1918 - 2015

I.    Lata 1918-1939.

Fot.17 PZH z lotu ptaszka 2 1Kraj nasz – Polska – bezpośrednio po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. był pustoszony przez gwałtowne epidemie chorób zakaźnych m.in. duru wysypkowego, ospy prawdziwej, duru brzusznego, czerwonki, malarii. Walka z epidemiami stała się głównym zadaniem całej służby medycznej w kraju.
Już w 1918 r. dr Ludwik Rajchman, późniejszy twórca UNICEF, wystąpił z inicjatywą utworzenia instytutu stanowiącego zaplecze diagnostyczno-laboratoryjne i merytoryczne walki z epidemiami w kraju. Instytut taki powołano w dniu 21.11.1918 pod nazwą Państwowy Centralny Zakład Epidemiologiczny – od 1923 r. przyjął on nazwę Państwowego Zakłady Higieny.
Działalność Instytutu obejmowała:
- diagnostykę laboratoryjną – wykonywaną na potrzeby kraju, pod kierunkiem prof. Ludwika Hirszfelda i prof. Stanisława Sierakowskiego.
- produkcję surowic i szczepionek. W PZH wytwarzano 32 rodzaje szczepionek, m.in. przeciw ospie, wściekliźnie, durowi brzusznemu oraz 10 surowic odpornościowych m.in. przeciw błonicy i tężcowi. W 1924 r. w PZH, jako jednej z pierwszych placówek w  Europie,  podjęto produkcję insuliny. Liga Narodów korzystała ze szczepionek produkcji PZH – wysyłając je do stosowania w Grecji, Rosji i innych krajach. W tej działalności duże zasługi mieli dr Józef Celarek i odkrywca witamin dr Kazimierz Funk. W 1922 r. rozszerzono zadania instytutu o szkolenie personelu medycznego. Zorganizowano Państwową Szkołę Higieny, którą kierował prof. Witold Chodźko przy współpracy z prof. Marcinem Kacprzakiem.W tym okresie zorganizowano 13 filii PZH, których pracę nadzorował Feliks Przesmycki, późniejszy wieloletni Dyrektor PZH.

II.    Lata 1940-1944.

PZH, które uległo częściowemu zniszczeniu w czasie powstania warszawskiego, miało chlubną kartę w konspiracyjnym prowadzeniu szkolenia przyszłych lekarzy i dostarczaniu szczepionek przeciw durowi wysypkowemu m.in. do Getta.

III.    Lata 1945-1951.

PZH w tym czasie było zapleczem diagnostyczno-laboratoryjnym dla całego kraju. W 1950 r. produkcję szczepionek i surowic przeniesiono z PZH do Zjednoczenia Wytwórni Surowic i Szczepionek. Poszczególne Działy PZH dały początek Instytutowi Leków w Warszawie, Instytutowi Higieny Pracy w Łodzi, Instytutowi Antybiotyków, Instytutowi Żywności i Żywienia. W 1951 r. przekształcono Filie PZH w Wojewódzkie Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne, a w 1952 r. zadania Państwowej Szkoły Higieny przekazano Studium Sanitarno-Higienicznemu Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie.

IV.    Lata 1952-1988.

SKAN KOLOROWEHO ZDJĘCIA Z LAT 80 tych 1To okres przekształcenia Centrali PZH w Instytut Naukowo-Badawczy o charakterze specjalisty i Konsultanta Krajowego w dziedzinie mikrobiologii, epidemiologii oraz zdrowia publicznego, ponadto szkolenia kadr w tych dziedzinach i nadzoru nad fachową działalnością stacji sanitarno-epidemiologicznych.
Nadal priorytetowym zadaniem PZH była poprawa sytuacji epidemiologicznej kraju. W roku 1952 zorganizowano w PZH pierwszą w Polsce Pracownię Wirusologiczną oraz zainicjowano organizacje pracowni wirusologicznych w stacjach sanitarno-epidemiologicznych. Było to podstawą przygotowań do eradykacji poliomyelitis w Polsce, co zostało uwieńczone sukcesem w 2002 r.
Sytuacja epidemiologiczna duru brzusznego uległa poprawie w 1964 r. dzięki wynikom zorganizowanego przez PZH, pod kierunkiem prof. Jana Kostrzewskiego, badania terenowego typu field trial. Wprowadzenie do stosowania w kraju nowych szczepionek było poprzedzane badaniami epidemiologiczno-laboratoryjnymi w zakresie ich bezpieczeństwa i skuteczności. Takie badania poprzedziły zastosowanie w Polsce szczepionek przeciwko poliomyelitis oraz przeciwko odrze i umieszczenie ich w kalendarzu szczepień.
Na początku lat sześćdziesiątych z inicjatywy Prof. Jana Kostrzewskiego zaistniały w PZH warunki do podjęcia badań z zakresu epidemiologii chorób niezakaźnych i zapoczątkowanie badań w dziedzinie epidemiologii środowiskowej. W 1966 - 1984 r., pod kierunkiem doc. Feliksa Sawickiego, zorganizowano w ramach umowy polsko – amerykańskiej prospektywne badania epidemiologiczne występowania środowiskowo uwarunkowanych, przewlekłych nieswoistych chorób układu oddechowego wśród mieszkańców Krakowa. Badania te uznano w Europie i świecie za modelowe pod względem metodycznym.
Na przełomie lat 60. i 70. ubiegłego wieku, kiedy dyrektorem instytutu był wybitny organizator i naukowiec Prof. Włodzimierz Kuryłowicz, rozpoczął się „złoty wiek” zakładów PZH prowadzących badania wpływu negatywnych skutków zanieczyszczeń środowiska na zdrowie populacji. W 1975 r. Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej powierzyło PZH funkcje koordynatora badań w problemie „Wpływ skażeń na zdrowie i życie człowieka” (problem MR-12) prowadzonych w Polsce w latach 1976-1985.
Problematyka zdrowia publicznego w mniejszym lub większym stopniu była uwzględniania w pracach prowadzonych w PZH od dawna, właściwie od początku istnienia PZH. Większy ich udział datuje się od 1975 r., tj. od czasu podjęcia przez PZH koordynacji problemu MR 12. W połowie lat osiemdziesiątych XX wieku rozpoczęto też cykliczne  wydawanie raportów o sytuacji zdrowotnej ludności Polski i jej uwarunkowaniach

V. Lata 1989 – 2014; dwudziestopięciolecie niepodległości.

P6190023 1W latach tych nastąpił dalszy rozwój działalności naukowej, dydaktycznej i diagnostycznej Instytutu, który w roku 2007 zmienił nazwę na Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny (NIZP – PZH). Priorytetem i głównym obszarem prowadzonych badań jest nadal ochrona i poprawa zdrowia ludności Polski oraz okresowa ocena sytuacji zdrowotnej i jej uwarunkowań. 
Do priorytetowych zadań należą też zapobieganie, nadzór i szybkie reagowanie w przypadku szerzenia się chorób zakaźnych, badania w sferze epidemiologii ważnych społecznie chorób niezakaźnych oraz  w obszarach promocji zdrowia, organizacji i ekonomiki ochrony zdrowia  a także wrażliwości („responsiveness”) systemu zdrowia w Polsce. Prowadzone są także badania dotyczące identyfikacji potencjalnie szkodliwych czynników występujących w środowisku. Od 1997 roku Instytut zajmuje się także problematyką przemocy w rodzinie ze szczególnym uwzględnieniem krzywdzenia dzieci a w ostatnich latach problemami związanymi ze starzeniem się społeczeństwa.
Zadania te są wykonywane we współpracy i na zlecenia Ministerstwa Zdrowia i Głównego Inspektoratu Sanitarnego a także we współpracy z innymi resortami, instytutami badawczymi i uniwersytetami medycznymi. W instytucie pracują Konsultanci Krajowi w dziedzinie epidemiologii i zdrowia publicznego. Eksperci z NIZP – PZH współpracują z wieloma instytucjami w Unii Europejskiej, z WHO a także z narodowymi instytutami zdrowia publicznego w wielu krajach. Dyrektor Instytutu był w latach 2010 – 2013 członkiem Komitetu Stałego WHO/EURO a w latach 2012 – 2013 członkiem Niezależnej Grupy Ekspertów  powołanej przez DG Research and Innovations Komisji Europejskiej w celu opracowania priorytetowych obszarów badawczych  w zakresie zdrowia publicznego w programie Horyzont 2020 (2014 – 2020). NIZP – PZH reprezentuje Polskę we wspólnotowych sieciach nadzoru epidemiologicznego (TESSY, EIS) a eksperci z Instytutu są członkami wielu grup eksperckich przy WHO, ECDC, EFSA oraz Dyrektoriatów Komisji Europejskiej.

Nasze oddziały

Oddział Podkarpacki

Oddział Podkarpacki

dr hab. n. med. i n. o zdr. Elżbieta Cipora
Instytut Medyczny Uczelnia Państwowa im. Jana Grodka w Sanoku
ul. Mickiewicza 21
38-500 Sanok
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Oddział Rzeszowski

Oddział Rzeszowski

dr Agnieszka Ćwirlej - Sozańska
Instytut Fizjoterapii Uniwersytetu Rzeszowskiego
ul. Hoffmanowej 25
35-310 Rzeszów
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Oddział Świętokrzyski

Oddział Świętokrzyski

dr n. o zdr. Agnieszka Strzelecka
Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Wydz. Lekarski i Nauk o Zdrowiu, Instytut Zdrowia Publicznego
al. IX wieków Kielc 19a, pok. 221
Kielce
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Oddział Ponidzie

Oddział Ponidzie

mgr Irena Sobieraj
Starostwo Powiatowe w Busku Zdroju, Referat Inwestycji, Promocji i Integracji z Unią Europejską
Busko Zdrój
41 3705049
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Oddział Wielkopolski

Oddział Wielkopolski

Karolina Kucnerowicz
Wielkopolskie Centrum Onkologii w Poznaniu
ul. Garbary 15
61-866 Poznań
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Oddział Pomorski

Oddział Pomorski

dr n.med. Agnieszka Wojtecka
Zakład Zdrowia Publicznego i Medycyny Społecznej Gdański Uniwersytet Medyczny
Al. Zwycięstwa 42a
80-210 Gdańsk
+48 58 349 15 41
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Oddział Zachodniopomorski

Oddział Zachodniopomorski

prof. Maria Gańczak
Zakład Epidemiologii i Zarządzania, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
ul. Żołnierska 48
71-210 Szczecin
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Oddział Śląski

Oddział Śląski

dr hab. Magdalena Syrkiewicz-Świtała
Zakład Ekonomiki i Zarządzania w Ochronie Zdrowia, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Wydz. Zdrowia Publ. w Bytomiu
ul. Piekarska 18
41-902 Bytom
+48 32 397 65 37
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Oddział Mazowiecki

Oddział Mazowiecki

dr hab.n.med i o zdr. Dominik Olejniczak
Warszawski Uniwersytet Medyczny, Zakład Zdrowia Publicznego
ul. Nielubowicza 5, blok F
02-097 Warszawa
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Oddział Małopolski

Oddział Małopolski

dr hab. Iwona Kowalska - Bobko
Instytut Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
ul. Grzegórzecka 20
31-531 Kraków
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Oddział Dolnośląski

Oddział Dolnośląski

Dorota Kiedik
Katedra Zdrowia Populacyjnego, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
ul. Bujwida 44
50-345 Wrocław
+48 71 3282137
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Zarząd Główny PTZP

  • ul. Bartla 5. 51-618 Wrocław (Katedra Zdrowia Publicznego Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu)
  • Telefon +48 71 784 18 15
  • zarzad@ptzp.org
  • Data wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) - 21 luty 2011 r.
  • Numer KRS – 0000145687
  • Numer wpisu w pozycji rejestru REGON - 472911687